Tfrs 17: Sigorta Sözleşmeleri Standardı

Genel Bakış

TFRS 17, sigorta sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesi, ölçümü, sunumu ve açıklanmasına ilişkin ilke ve gereklilikleri belirleyen kapsamlı bir muhasebe standardıdır. Bu standart, Türkiye'de 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Standardın Amacı

TFRS 17'nin temel amaçları:
- Sigorta sözleşmelerinin ekonomik özünü yansıtan bilgiler sunmak
- Finansal tabloların karşılaştırılabilirliğini artırmak
- Sigorta şirketlerinin finansal durumu ve performansı hakkında şeffaf bilgi sağlamak

Kapsam

Standart aşağıdaki sözleşme türlerini kapsar:
- Sigorta sözleşmeleri (verilen)
- Reasürans sözleşmeleri (alınan ve verilen)
- İsteğe bağlı katılım özelliği olan yatırım sözleşmeleri

Kapsam Dışı Bırakılanlar

Temel Ölçüm Yaklaşımları

1. Genel Model (BBA - Building Block Approach)

Dört temel bileşenden oluşur:

a) Gelecekteki Nakit Akışları:
- Güncel tahminler
- Açık ve tarafsız olma
- Mevcut tüm bilgilerin kullanımı
- Olasılıklarla ağırlıklandırma

b) Paranın Zaman Değeri:
- Nakit akışlarının iskonto edilmesi
- Finansal risk ve paranın zaman değerini yansıtan oranlar
- Likidite özelliklerini dikkate alma

c) Risk Düzeltmesi:
- Finansal olmayan riskler için
- Belirsizliğin etkisini yansıtma
- Güven aralığı yaklaşımı

d) Sözleşmesel Hizmet Marjı (CSM):
- Sözleşmenin karını temsil eder
- Hizmet sunuldukça sistematik olarak gelir tablosuna yansıtılır

2. Prim Dağıtım Yaklaşımı (PAA - Premium Allocation Approach)

Kısa vadeli sözleşmeler için basitleştirilmiş yaklaşım:
- Bir yıl veya daha kısa süreli sözleşmeler
- Ölçüm sonuçlarının BBA'dan önemli ölçüde farklılaşmayacağı durumlar
- Kazanılmamış primler yaklaşımına benzer

3. Değişken Ücret Yaklaşımı (VFA - Variable Fee Approach)

Doğrudan katılım özellikli sözleşmeler için:
- Yatırım bileşeni yüksek ürünler
- Sigortalıya dayanak varlık getirilerinden pay verme
- CSM'in değişken ücret olarak ele alınması

Geçiş Hükümleri

Tam Geriye Dönük Uygulama

Değiştirilmiş Geriye Dönük Uygulama

Gerçeğe Uygun Değer Yaklaşımı

Sunum Gereklilikleri

Finansal Durum Tablosunda:

Kar veya Zarar Tablosunda:

Açıklama Gereklilikleri

Nitel Açıklamalar:

Nicel Açıklamalar:

Yürürlük ve Geçiş

Türkiye'de Uygulama:

Hazırlık Süreci:

Sonuç

TFRS 17, sigorta sektörü için önemli bir dönüşüm gerektirmektedir. Standart, daha şeffaf ve karşılaştırılabilir finansal raporlama sağlayarak, sigorta şirketlerinin finansal durumunun daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunacaktır. Başarılı bir geçiş için, şirketlerin kapsamlı hazırlık yapması ve gerekli kaynakları ayırması önemlidir.