Risk Düzeltmesi (Risk Adjustment)

Genel Bakış

Risk düzeltmesi, IFRS 17 kapsamında sigorta sözleşmelerinden kaynaklanan finansal olmayan riskin belirsizliğini yansıtmak için yapılan bir ayarlamadır. Bu düzeltme, sigorta şirketlerinin gelecekteki nakit akışlarındaki belirsizliği karşılamak için talep ettiği tazminatı temsil eder.

Temel Prensipler

1. Risk Düzeltmesinin Amacı

• Finansal olmayan risklerin etkisini yansıtmak
• Belirsizliğin derecesini ve etkisini ölçmek
• Riski üstlenme karşılığında beklenen tazminatı belirlemek

2. Kapsanan Riskler

• Sigorta riski
• Sapma riski
• Trend riski
• Katastrofik risk
• İptal riski
• Gider riski

Metodoloji

1. Güven Seviyesi Yaklaşımı (Confidence Level Approach)

• En yaygın kullanılan yöntem
• Belirli bir güven seviyesinde (örn. %75) beklenen nakit akışlarının hesaplanması
• Avantajları:
  • Anlaşılması kolay
  • Uygulaması basit
  • Şeffaf sonuçlar

2. Sermaye Maliyeti Yaklaşımı (Cost of Capital Approach)

• Risk sermayesi üzerinden hesaplanan maliyet
• Formül: CoC × Risk Sermayesi
• Kullanım alanları:
  • Uzun vadeli sözleşmeler
  • Karmaşık risk yapıları

Uygulama Adımları

1. Risk Tanımlama

   • Finansal olmayan risklerin belirlenmesi
   • Risk faktörlerinin sınıflandırılması

2. Veri Analizi

   • Tarihsel verilerin incelenmesi
   • Risk dağılımlarının belirlenmesi
   • Korelasyonların analizi

3. Metodoloji Seçimi

   • İş koluna uygun yöntemin belirlenmesi
   • Varsayımların dokümantasyonu

4. Hesaplama

   • Seçilen yönteme göre risk düzeltmesinin hesaplanması
   • Sonuçların doğrulanması

5. İzleme ve Güncelleme

   • Periyodik gözden geçirme
   • Varsayımların güncellenmesi
   • Metodolojinin değerlendirilmesi

Önemli Hususlar

1. Diversifikasyon Etkisi

• Portföy seviyesinde risk azaltımı
• Farklı risk grupları arasındaki etkileşim
• Coğrafi ve ürün çeşitlendirmesi

2. Raporlama Gereksinimleri

• Risk düzeltmesi metodolojisinin açıklanması
• Güven seviyesinin açıklanması
• Değişikliklerin gerekçelendirilmesi

3. Validasyon

• Bağımsız gözden geçirme
• Geriye dönük testler
• Senaryo analizleri

Pratik Öneriler

1. Metodoloji Seçimi

   • İş modelinize uygun yöntemi seçin
   • Basit başlayıp gerektiğinde karmaşıklığı artırın
   • Tutarlı ve sürdürülebilir bir yaklaşım benimseyin

2. Veri Kalitesi

   • Güvenilir veri kaynakları kullanın
   • Veri eksikliklerini belirleyin ve yönetin
   • Düzenli veri kalitesi kontrolleri yapın

3. Dokümantasyon

   • Metodoloji ve varsayımları detaylı belgeleyin
   • Değişiklikleri kayıt altına alın
   • Düzenli raporlama yapın

Sonuç

Risk düzeltmesi, IFRS 17 uygulamasının önemli bir bileşenidir. Doğru metodoloji seçimi ve uygulama, finansal raporlamanın kalitesini ve güvenilirliğini artırır. Düzenli gözden geçirme ve güncelleme ile risk düzeltmesi hesaplamalarının etkinliği sürdürülmelidir.

Kaynaklar

1. CIA Risk Adjustment Educational Note (2024)
2. IFRS 17 Insurance Contracts Standard
3. Aktüeryal Uygulama Kılavuzları